Stefani, Giuseppe, novinar, urednik, publicist, istraživač povijesti (Piran, 18.IV.1887. – Padova, 20.?IV.1966.).

Otac mu je bio Attilio Stefani, prirodoslovac iz Trentina i 12 godina profesor na piranskoj realki (I. r. scuola reale superiore); majka mu je bila Lucrezia Ventrella, rodom iz Napulja. U matičnu knjigu upisano mu je prezime Steffani, a oko dana smrti u izvorima postoji više verzija - 18., 19. ili 20.IV.

Iz Pirana odlazi u ranoj mladosti jer mu je otac dobio profesuru u Roveretu pa se cijela obitelj seli u taj grad, gde je Giuseppe završio klasičnu gimnaziju. Diplomirao je pravo na Sveučilištu u Gradcu (Graz). Kratko se vraća u Trentino, a 1912. seli se u Trst, gdje se s iredentističkih pozicija uključuje u politički i novinarski život. Tu sljedeće dvije godine surađuje u dnevniku Il Piccolo, a kad su ga na početku Prvog svjetskog rata austrougarske vlasti pokušale unovačiti, bježi u Rim, gdje ga 1914.-15. angažira list Idea nazionale.

Ulaskom Italije u rat 1915. dragovoljno pristupa u njezinu vojsku te kao časnik u pješaštvu sudjeluje u borbama na više bojišnica. Bio je ranjen i odlikovan za ratne zasluge. Krajem rata, 1918. bio je voditelj ureda političara Francesca Salate u Civilnom odjelu Glavnog stožera talijanske vojske. Otamo se 1919. vraća u Il Piccolo, na mjesto urednika. Bio je potom i novinski izvjestitelj iz Alzasa i Lorene, Austrije te Mađarske, a 1927. odlazi u Milano za urednika u dnevniku Corriere della Sera. Kao novinar i urednik zastupao je desničarske stavove i ideje. U rimskom mjesečniku Problemi d'Italia objavio je članak o pazinskoj iredentističkoj braći Faustu i Fabiju Filziju („I fratelli Filzi“), koji su mu bili školske kolege u Roveretu, a obojica su ubijeni u Velikom ratu.

Iz Milana se ubrzo vraća u Trst, bavi se publicistikom, a 1930. zapošljava u tamošnjem osiguravajućem društvu Assicurazioni Generali kao voditelj ureda odnosa s javnošću, kojemu će potom biti ravnatelj. Taj će posao kasnije obavljati i u Tršćanskom Lloydu.

U to vrijeme, početkom 1930-ih, uz poticaj senatora F. Salate, posvećuje se istraživanjima povijesti iredentizma. Bio je tada među pokretačima tršćanskog političko-povijesnog časopisa La Porta orientale, prožetog protuslavenskim iredentizmom, u kojemu je od početka stalni suradnik, kasnije i glavni urednik.

Objavio je opsežne radove o povijesti društva Generali, o tršćanskom bonapartizmu i dr. U časopisu Nuova Antologia izašao mu je 1932. ogled „Unità della storia istriana“, potom i članci o Gabrieleu D'Annunziju, iredentistima, jadranskom pitanju i dr. U Trstu je 1936. s Rinom Alessijem uredio komemorativni zbornik Nazario Sauro e l'Istria, a 1938. u Veroni je s Brunom Astorijem tiskao knjigu o Tršćanskom Lloydu i njegovom doprinosu talijanskom pomorstvu (Il Lloyd triestino 1836-1936. Contributo alla Storia Italiana della Navigazione Marittima). U časopisu Archeografo Triestino objavio je 1941. opsežnu dokumentiranu zbirku „Trieste e l'Austria dopo la Restaurazione. Dai carteggi riservati della polizia imperiale“.

Povijesnom publicistikom nastavio se baviti i nakon Drugog svjetskog rata, pišući o raznim aspektima tršćanske povijesti, ali i šireg područja sjevernog Jadrana, pa i o književno-političkim povijesnim temama te je objavio knjige: Il teatro Verdi di Trieste nel 150° annuale della sua inaugurazione (Trieste 1951.); L’Austria e il giornalismo triestino dopo Villafranca (Trieste 1953.); Cavour e la Venezia Giulia. Contributo alla storia del problema adriatico durante il Risorgimento (Firenze 1955.); L'Assicurazione a Venezia. Dalle origini alla fine della Serenissima (dvotomna, Trieste 1956.); La lirica italiana e l'irredentismo. Da Goffredo Mameli a Gabriele d'Annunzio (Rocca San Casciano 1959.); I Greci a Trieste nel settecento (Trieste 1960.); I prigionieri dello Spielberg sulla via dell'esilio (Udine 1963.); Il problema dell'Adriatico nelle guerre del Risorgimento (Udine 1965.) i dr.

Objavljivao je i u izdanjima Archivio trentino, Archivio veneto, Tridentum, Vita trentina i dr.

Bio je član više znanstvenih i povijesnih udruga: Deputazione di storia patria per le Venezie, Società di studi per la Venezia tridentina, Accademia Roveretana degli Agiati (dopisni član od 1926.) i dr.

Slike